diverse stofmaskers op een houten ondergrond

Adembescherming: wat je allemaal moet weten

Het doel van adembescherming is optimale bescherming bieden tegen het inademen van verontreinigde lucht. Daarnaast wordt het ook ingezet als er te weinig zuurstof aanwezig is. In dit artikel gaan we dieper in op het belang van ademhalingsbescherming, wanneer en hoe het gebruikt dient te worden en de verschillende soorten die beschikbaar zijn. Tevens vertellen we wat de verschillende codes op adembescherming betekenen en waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van goede bescherming voor de luchtwegen.

Waarom is ademhalingsbescherming nodig?

Adembeschermingsmiddelen vervullen een belangrijke rol in de werkveiligheid omdat het inademen van omgevingslucht allerlei effecten op de gezondheid kan hebben. Denk hierbij aan betrekkelijk onschuldige effecten, zoals niesbuien, maar ook aan ernstige effecten als vergiftiging of blijvende kortademigheid. Ook het betreden van omgevingen waarin te weinig zuurstof aanwezig is vraagt om adembescherming. Bij zuurstofverdringing is er namelijk sprake van verstikkingsgevaar.

Omdat zuurstofverdringing en het inademen van stoffen, dampen en gassen een hoog gezondheidsrisico met zich meebrengt, valt ademhalingsbescherming in risicoklasse 3. Risicoklasse 3 is de hoogste klasse voor persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).

Het gebruik van adembescherming

Wanneer gebruik je het?

Zoals eerder genoemd dient adembescherming gebruikt te worden voor werkzaamheden waarbij blootstelling optreed aan stoffen, gassen of dampen. Ook in situaties waar de concentratie zuurstof te laag is, moeten de luchtwegen beschermd worden.

Om gezond en veilig te kunnen werken, is in de Arbowet vastgesteld dat allereerst de bron van de risico’s aangepakt moet worden. Denk aan het gebruiken van minder schadelijke stoffen, de werkruimte goed ventileren of aan het verkorten van de duur van de werkzaamheden. Als de maatregelen niet voldoende beschermen, moeten werknemers ademhalingsbescherming dragen. PBM zijn dus een aanvullende bescherming als andere maatregelen onvoldoende blijken.

Selecteren, gebruiken en onderhouden

Adembescherming werkt alleen goed als het op de correcte manier wordt geselecteerd, gebruikt en onderhouden. Welk beschermingsmiddel nodig is, is afhankelijk van de werkzaamheden en gezondheidsrisico’s. Ook moet het middel zijn afgestemd op de medewerker die het gaat dragen. Te grote maskers kunnen bijvoorbeeld lekkages veroorzaken. Net als gezichtsbeharing, littekens of een bril.

Naast het selecteren van de juiste adembescherming, is het ook zaak om de medewerkers voor te lichten en te instrueren over het gebruik ervan. De medewerkers kunnen de beschermingsmiddelen alleen op een correcte wijze gebruiken, en zijn dus alleen goed beschermd, als ze goed zijn geïnformeerd. Minstens zo belangrijk is het onderhoud; slecht onderhoud kan leiden tot vervuiling en lekkages.

Soorten adembescherming

Er zijn twee groepen adembeschermingsmiddelen: middelen afhankelijk van de omgevingslucht en middelen onafhankelijk van de omgevingslucht. Eenvoudige gasmaskers zijn een voorbeeld van afhankelijke adembescherming. Bij onafhankelijke adembescherming (vb. persluchtmasker) wordt van buitenaf schone lucht aangevoerd. Omdat onafhankelijke adembeschermingsmiddelen niet afhankelijk zijn van filters, kan hiermee een hogere beschermingsfactor worden behaald.

Man is aan het zagen met een stofmasker op

Welk soort adembescherming je het best aan kan aanschaffen, is afhankelijk van verschillende factoren:

Welke stoffen, gassen of dampen eventueel kunnen worden ingeademd en de gezondheidsrisico’s die daaraan verbonden zijn
De maximaal toegestane concentratie van een stof (grenswaarde)
De werklocatie en de voorzieningen
De duur van de werkzaamheden

Onafhankelijke ademhalingsbescherming dient altijd toegepast te worden als er sprake is van één (of meer) van de volgende omstandigheden:

Werken in een besloten ruimte
Een zuurstofconcentratie van minder dan 19%
De aanwezigheid van een bijzondere stof of een zuurstof verdringende gas
Overschrijding van de maximaal toegestane concentratie verontreiniging voor filters

Mannen op trap met een persluchtmasker op

Codering

CE-markering

Adembescherming dient voorzien te zijn van een CE-markering. De CE-markering geeft aan dat het product voldoet aan de Europese veiligheidseisen inzake PBM.

Beschermingsklassen voor stofmaskers

De mate van bescherming van een stofmasker wordt aangegeven met een code, ofwel beschermingsklasse. De drie categorieën zijn: FFP1, FFP2 en FFP3. De klasse geeft aan wat de filtercapaciteit van het materiaal is. Een FFP3-masker heeft een minimale efficiëntie van 98% en heeft dus de hoogste beschermingsgraad.

Bekijk ook direct ons assortiment stofmaskers!

Maximaal Aanvaardbare Concentratie (MAC-waarde)

De MAC-waarde is de maximaal aanvaardbare concentratie van een stof in de omgevingslucht. Hoe groter de gezondheidsrisico’s van blootstelling aan bepaalde stoffen, gassen of dampen, des te lager de MAC-waarde.

Nominale Protectie Factor (NPF)

De Nominale Protectie Factor is de verhouding tussen de concentratie stof buiten het masker en de concentratie in het masker. Een hoge NPF heeft een hoge beschermingsgraad.

Meer informatie over adembescherming

Weet je niet precies welke adembescherming je nodig hebt? In ons blog welke ademhalingsbescherming moet je kiezen? gaan we dieper in op de verschillende vormen van adembescherming en helpen we je bij het selecteren van het meest geschikte middel voor jouw situatie.