
Gas- en dampfilters: Alles wat je moet weten
In dit artikel wordt uitvoerig uiteengezet hoe gas- en dampfilters functioneren en welke verschillende filters er beschikbaar zijn. Jouw meest gestelde vragen worden hier beantwoord om de verwarring en complexiteit rondom het gebruik van deze filters te verminderen.
Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de gevaren in je omgeving, evenals de specifieke eisen voor je werk en de externe omstandigheden. Houd ook rekening mee met het niveau van bescherming dat jouw gasmasker moet bieden, evenals het type filter en beschermingsklasse dat vereist is.
Voordat je een filter selecteert, stel je jezelf de volgende vragen:
- Is er voldoende zuurstof aanwezig in de omgevingslucht? (Minimaal 19,5%)
- Welke schadelijke stoffen zijn aanwezig in de omgevingslucht?
- In welke concentraties komen deze schadelijke stoffen voor?
- Zijn ze aanwezig als gas, deeltjes of damp? Of zijn ze gemengd?
- Hebben deze schadelijke stoffen duidelijke waarschuwingssignalen, zoals een smaak of geur?
- Welke grenswaarden gelden er voor beroepsmatige blootstelling (Occupational Exposure Limits - OEL)?
- Is naast adembescherming ook andere persoonlijke beschermingsmiddelen nodig, zoals oog- of oorbescherming?
In onze webwinkel hebben we de meest voordelige gas- en dampfilters!
Hoe werkt een gas- en dampfilter?
Gas- en dampfilters, zoals de naam al doet vermoeden, beschermen ons alleen tegen schadelijke gassen en dampen in de direct omgeving. Deze filters gebruiken speciale koolstofkorrels die behandeld zijn om gas- en dampmoleculen te absorberen. Afhankelijk van hoe het koolstofoppervlak behandeld is, kan het verschillende soorten gassen en dampen opnemen.
Schadelijke stoffen kunnen zowel in binnen- als buitenruimtes aanwezig zijn, Voorbeelden van veelvoorkomende stoffen zijn:
- Organische stoffen
- Zwaveldioxide
- Ammoniak
- Kwikdampen
Het soort gassen en dampen waar een gasfilter tegen beschermt, hangt af van het specifieke filter. Net zoals andere adembeschermingsmiddelen moeten gasfilters voldoen aan Europese normering. De norm EN14387 (voorheen bekend als EN141) is van toepassing op gasfilters.
Wanneer is het NIET geschikt om gas- en dampfilters te gebruiken?
Er zijn bepaalde situaties waarin het ongeschikt is om gas- en dampfilters te gebruiken:
- Als het zuurstofniveau niet gegarandeerd boven de 19,5% is.
- Bij de opvang van deeltjes zoals stof, nevels of vezels die niet kunnen worden gefilterd door het gas- en dampfilter.
- Wanneer er hoge concentraties zwevende gas- en dampstoffen aanwezig zijn.
- Als lokale regelgeving vereist dat een ander specifiek type stofmasker wordt gebruikt voor bepaalde toepassingen.
- In slecht geventileerde gebieden of besloten ruimten, zoals tanks, kleine kamers, tunnels of containers.
- Wanneer de concentratie van een vervuilende stof hoger is dan de maximaal toegestane concentratie en/of de capaciteit van de filterklasse.
- Als de vervuilende stof geen duidelijke waarschuwingskenmerken heeft zoals smaak, geur of irritatie, zoals aniline, benzeen, koolstofmonoxide en ozon.
Wat voor soort gas- en dampfilters zijn er?
Er zijn verschillende soorten gasfilters beschikbaar om je te beschermen tegen schadelijke gassen en dampen. Eén optie is een filter dat specifiek gericht is op één type gas of damp. Daarnaast zijn er ook meervoudige gasfilters, zoals een ABEK-filter, die bescherming bieden tegen diverse soorten gassen, organische en anorganische dampen, zwaveldioxide en ammoniak.
Om te bepalen welk type filter je nodig hebt, zijn de filters voorzien van een kleurcodering en letteraanduiding. De kleurcode geeft aan tegen welke schadelijke gassen en dampen het filter beschermt:
- Type A (bruin): organische gassen en dampen met een kookpunt hoger dan 65°C.
- Type AX (bruin): organische gassen en dampen met een kookpunt lager dan 65°C.
- Type B (grijs): anorganische gassen en dampen zoals chloor, waterstofsulfide en waterstofcyanide (HCN of blauwzuurgas).
- Type E (geel): zwaveldioxide en andere zure gassen en dampen.
- Type K (groen): ammoniak en organische ammoniakderivaten.
- Type CO (zwart): koolstofmonoxide.
- Type Hg (rood): kwikdamp.
- Type NO (blauw): nitreuze gassen zoals stikstofmonoxide.
- Type Reactor (oranje): radioactieve stoffen.
Alle gasfilters moeten voldoen aan de Europese normering EN14387.
Op basis van hun filtercapaciteit kunnen ze verder worden onderverdeeld in drie klassen (1, 2, 3). Categorie 3 vertegenwoordigt het hoogste prestatieniveau.
Hoe lang gaan gasfilters mee?
Om jezelf optimaal te beschermen, is het essentieel om op tijd het filter te vervangen. Zorg ervoor dat je regelmatig controleert of het filter verzadigd is. Je kunt een gas- en dampfilter als vol beschouwen zodra je de verontreinigingen kunt waarnemen door geur of smaak.
Het is belangrijk om te weten dat AX-filters slechts eenmalig en gedurende een korte periode (40-60 minuten ononderbroken) bruikbaar zijn. CO- en NO-filters zijn ook alleen geschikt voor eenmalig gebruik. Een Hg-filter kan maximaal 50 uur worden ingezet.
Als een gasfilter wel geopend maar niet gebruikt is, kan deze nog maximaal zes maanden bewaard worden. Indien in een luchtdichte ruimte is opgeslagen.
Bij het beoordelen van de levensduur van gasfilters zijn er verschillende factoren die een rol spelen. Denk hierbij aan de ademhalingssnelheid van de drager, de concentratie van het gas of damp, de hoeveelheid gassen aanwezig, luchtvochtigheid en omgevingstemperatuur. Hoe hoger deze waarden zijn, hoe korter de levensduur van het gasfilter zal zijn.
Daarnaast heeft ook het formaat van het filter invloed op de levensduur ervan. Filters met een grotere hoeveelheid actieve kool gaan over het algemeen langer mee. Als we bijvoorbeeld kijken naar een ABEK-filter met twee keer zoveel actieve kool als een ander filter, kunnen we concluderen dat dit filter ook twee keer zo lang meegaat.
Wanneer moet een gasfilter vervangen worden?
Bij een gasfilter is het lastig om te bepalen of het vol is, in vergelijking met bijvoorbeeld een stoffilter. Wanneer het filter verzadigd raakt, zal de gebruiker de geur of smaak van het gas of damp kunnen waarnemen. Dit betekent dat het filter niet meer veilig is en gas of damp doorlaat naar de mond en longen van de drager. Daarom moet een verzadigd gasfilter direct worden vervangen door een nieuw exemplaar.
Het waarnemen van geuren mag echter niet als de belangrijkste indicator worden beschouwd. Als er geur of smaak wordt waargenomen, als de drager hoest of ongemak ervaart, betekent dit dat filters niet vaak genoeg worden vervangen en dat het schema voor filtervervanging moet worden aangepast.
Als de gebruiker de stof überhaupt niet kan ruiken of proeven, mogen er nooit gasfilters worden gebruikt.
Om te voorkomen dat je de geur of smaak van verontreiniging opmerkt, zijn er een aantal voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen:
- Controleer de vervaldatum op de achterkant van de verpakking wanneer je een nieuw paar gas- en dampfilters ontvangt.
- Schrijf de datum op de filters wanneer je ze voor het eerst uit de verpakking haalt.
- Gebruik de filters op je stofmasker in je normale werkomgeving.
- Als de omstandigheden hetzelfde blijven en de niveaus van dampen/gassen consistent zijn, vervang dan je filters volgens een regelmatiger schema of volgens het vastgestelde filterwisselschema.
Ook bij zichtbare schade aan het filter, moet deze direct vervangen worden.
Welke aansluitingen zijn er beschikbaar?
Bij het kiezen van een filter moet er rekening gehouden worden met de aansluiting van het gelaatsmasker en of het compatibel is met eventuele merkspecifieke systemen. Een filter heeft een bajonet-, schroefdraad- of Secure Click-verbinding.
Filters met een schroefdraadaansluiting (RD-40) kunnen worden gebruikt met andere half- en volgelaatsmaskers van verschillende merken die ook een EN 148-1 schroefdraadaansluiting hebben.
Bajonetaansluitingen daarentegen zijn altijd merkgebonden. Voorbeelden van dit soort merken zijn: 3M, Moldex en Spasciani.
Secure Click-filters kan je enkel gebruiken met het 3M HF-800 halfgelaatsmaskers of de 3M FF-800 volgelaatsmakers.
Om ervoor te zorgen dat adembescherming effectief is, moet het masker perfect aansluiten op het gezicht. Alleen op die manier kan de beoogde beschermingsgraad worden gegarandeerd, zoals voorgeschreven in de normen. Indien het masker niet goed past, zal de mate van bescherming verminderen en zal de gebruiker nog steeds vervuilde lucht inademen.
Het is belangrijk om te weten dat baardgroei ervoor kan zorgen dat het masker niet goed aansluit.

Hoe verwissel je een gasfilter?
Een gas- en dampfilter kan doorgaans op twee manieren worden aangesloten: met een bajonetaansluiting of met een schroefdraadaansluiting (RD-40). Het verschil zit hem in het aantal keren dat je de filter moet draaien om deze stevig vast te zetten. Bij een bajonetaansluiting hoef je slechts één keer te draaien, terwijl je bij een schroefdraadaansluiting vaker moet draaien.
Hier is hoe je het doet:
- Houd een masker in de ene hand en een stof- of gasfilter naar keuze in de andere.
- Zorg ervoor dat de groeven op zowel het masker als het filter op elkaar aansluiten.
- Draai het filter stevig vast totdat je een klik voelt en hoort.
Het verwijderen van filters is ook eenvoudig. Draai ze gewoon in tegenovergestelde richting.
Combinatiefilters, hoe zit dat?
Als je bescherming nodig hebt tegen vaste en vloeibare deeltjes, evenals gassen en/of dampen, kun je kiezen voor een combinatiefilter.
3M biedt een speciale houder (3M 501) aan waarmee je zelf een combinatiefilter kunt samenstellen. De meest voorkomende meervoudige gasfilters zijn AB-filters en ABEK-filters.
Er zijn verschillende filters verkrijgbaar voor stof, gas, damp en combinatie. Welk filter je nodig hebt, hangt af van de gewenste beschermingsklasse. Stoffilters worden ingedeeld in drie klassen (P1, P2 en P3) op basis van hun efficiëntie:
- P1 filters: grove, hinderlijke deeltjes
- P2 filters: fijnere, schadelijke deeltjes
- P3 filters: fijne, giftige deeltjes die in het bloed kunnen worden opgenomen
Een voorbeeld van een combinatiefilter is de A1B1-P2 die vaak voor het afbranden van oude verflagen worden gebruikt. Dit filter biedt bescherming tegen organische gassen en dampen met een kookpunt hoger dan 65°C (type A), evenals anorganische gassen en dampen zoals chloor, waterstofsulfide en waterstofcyanide (HCN of blauwzuurgas) (type B). Deze filters hebben een gemiddelde beschermingsgraad van (1). Daarnaast beschermt het filter ook tegen fijnere en schadelijke deeltjes (P2).
Je kunt in deze blog meer informatie vinden over gelaatsmaskers.
Gas-en dampfilters voor gelaatsmasker kopen?
Ons brede assortiment is van hoge kwaliteit en scherp geprijsd. Bestel vandaag nog! Maar, als je vragen hebt of persoonlijk advies nodig hebt, kun je altijd contact met ons opnemen via het telefoonnummer +31 85 065 69 29 Wij staan voor je klaar!