Kennisbank Adembescherming

Algemeen

Adembescherming is verplicht als er kans bestaat op het inademen van schadelijke stoffen, gassen en/of dampen die boven de grenswaarden komen. Alsook als er te weinig zuurstof (minder dan 20%) aanwezig is. De noodzaak blijkt uit de risico-inventarisatie en -evaluatie. De werkgever dient ademhalingsbescherming te verstrekken als overige maatregelen van de arbeidshygiënische strategie de risico’s niet voldoende wegnemen. Werknemers moeten de PBM’s vervolgens gebruiken.

Bij afhankelijke adembescherming wordt de omgevingslucht gefilterd voordat deze wordt ingeademd via een masker, helm of kap. De gebruiker is afhankelijk van de luchtkwaliteit in de werkruimte. Dergelijke PBM mogen niet gebruikt worden als er kans is op vermindering van het zuurstofgehalte of de concentraties van de gevaarlijke stoffen te hoog zijn. Er zijn verschillende soorten afhankelijke adembescherming: stofmaskers, gelaatsmaskers en motoraangedreven ademhalingssystemen.

Onafhankelijke adembescherming biedt bescherming tegen zuurstoftekort en een hoge luchtverontreiniging. Men is niet afhankelijk van de kwaliteit van de directe omgevingslucht omdat schone lucht via een externe bron wordt toegevoerd. Ontdek ons aanbod in de categorie luchtaangedreven ademhalingssystemen.


Stofmaskers

Een FFP-masker is een gezichtsmasker dat deeltjes filtert, ofwel een stofmasker. Het bedekt de neus, mond en kin en voorkomt daarmee de inademing van verontreinigingen. Hoe goed het mondkapje de lucht kan filteren, wordt uitgedrukt in FFP (Filtering Facepiece Particle) gecombineerd met een getal (1, 2 of 3). Hoe hoger het getal, hoe hoger de filterefficiëntie. FFP1-maskers houden minimaal 78% van de deeltjes tegen, FFP2-maskers 92% en FFP3-maskers 98%.

Brildragers die een stofmasker gebruiken kennen vast de ergernis van beslagen glazen. Wij raden aan om een mondkapje met uitademventiel te proberen. Een uitademventiel vermindert de warmte-opbouw in het masker waardoor condensvorming ook afneemt. In het blog Stofmaskers voor brildragers geven we meer informatie en staan onze aanraders.

Stofmaskers voorzien van de code ‘R’ (reusable) mogen tijdens meerdere shifts op één dag ingezet worden. Laat je dus niet misleiden door het woord ‘herbruikbaar’; na de werkdag gooi je ze weg. Exemplaren met de toevoeging ‘NR’ (non-reusable) bieden bescherming gedurende één shift. Zodra je weer begint met werken pak je een nieuw masker.

Een stofmasker met uitademventiel is comfortabeler om te dragen. Het ventiel verlaagt de ademweerstand en de warme- en vochtopbouw. Hierdoor blijft het koeler binnenin het kapje en wordt ademhalen eenvoudiger. Er bestaat een kleine kans dat bij spatten druppels via het ventiel binnendringen. Daarom kiezen sommige mensen voor een exemplaar zonder uitademventiel. Ook zijn deze iets voordeliger geprijsd.

Stofmaskers voorzien van de letter ‘D’ hebben de Dolomiettest (duurzaamheidstest van het filter) ondergaan. De codering geeft aan dat het filter niet te snel verstopt raakt.

De letter ‘R’ staat voor reusable en geeft aan dat een stofmasker herbruikbaar is. Maskers voorzien van de codering ‘NR’ (non reusable) mogen slechts eenmalig gebruikt worden. Meer informatie lees je onder de vraag Hoe lang kan je een stofmasker gebruiken?

Bij machinaal schuren wordt een stofmasker met P2 filter aangeraden. Deze heeft een efficiëntie van minimaal 92%. Ontdek ons assortiment van FFP2 schuurmaskers

Chirurgische maskers beschermen tegen vloeistofspatten zoals bloed, maar niet tegen fijne stoffen en aerosolen. Ze voorkomen in eerste plaats dat de drager druppels en speeksel verspreidt bij het uitademen. Chirurgische maskers zijn voor medisch gebruik en goedgekeurd volgens EN 14683.

FFP-maskers beschermen tegen het inademen van fijne verontreinigde stoffen die via de lucht verspreid kunnen worden. Daarnaast bieden FFP3-maskers bescherming tegen virussen. FFP-maskers moeten voldoen aan de richtlijn voor persoonlijke beschermingsmiddelen en aan de Europese norm EN 149. Sommige FFP-maskers zonder uitademventiel zijn ook goedgekeurd als medische producten volgens EN 14683.


Gelaatsmaskers

De letters en kleuren geven aan waartegen het filter bescherming biedt.

  • Type A (bruin): organische gassen en dampen met een kookpunt hoger dan 65°C.
  • Type AX (bruin): organische gassen en dampen met een kookpunt lager dan 65°C.
  • Type B (grijs): anorganische gassen en dampen.
  • Type E (geel): zwaveldioxide en andere zure gassen en dampen.
  • Type K (groen): ammoniak en organische ammoniakderivaten.
  • Type CO (zwart): koolstofmonoxide
  • Type Hg (rood): kwikdamp
  • Type NO (blauw): nitreuze gassen, zoals stikstofmonoxide
  • Type Reactor (oranje): radioactief jodium, inclusief radioactief methyljodide
  • Type P (wit): deeltjes

In het algemeen is een gas- en dampfilter verzadigd en toe aan vervanging zodra de verontreinigingen door reuk of smaak waargenomen kunnen worden.

AX-filters zijn geschikt voor eenmalig, kort gebruik (40-60 minuten aaneengesloten). CO- en NO-filters mogen ook slechts eenmalig ingezet worden. Een Hg-filter werkt maximaal 50 uur.

Een stoffilter is verzadigd als een verhoogde ademweerstand ontstaat. Zodra het vermoeiender wordt om met het filter te werken is het toe aan vervanging.

Een filter dat niet wordt gebruikt, maar wel wordt bewaard in een verontreinigde ruimte neemt de stoffen en/of gassen en dampen alsnog op. Dat verkort de levensduur. Bewaar het filter daarom in een schone en luchtdichte omgeving.